Οι 3 εγκέφαλοι του σώματός μας

Nευροεπιστήμη  •   Πρακτική ενσυνειδητότητας

8 Ιουλίου, 2023

Tο πραγματικό βάθος της σοφίας του σώματός μας, παραμένει σε μεγάλο βαθμό ακόμη άγνωστο. Πρόσφατες έρευνες στον τομέα της νευροεπιστήμης συστήνουν ως εγκέφαλο -όχι αποκλειστικά το όργανο που βρίσκεται στο κρανίο μας και είναι μέρος του κεντρικού νευρικού μας συστήματος, αλλά- ως οποιοδήποτε όργανο βρίσκεται στο σώμα μας και είναι ικανό να μάθει. 

“Οι τρεις εγκέφαλοι: της κεφαλής, της καρδιάς και του εντέρου είναι σαν μια ορχήστρα. Καθένα από αυτά τα τρία κέντρα είναι ένας εξαιρετικά πολύπλοκος κόμβος επεξεργασίας πληροφοριών με δικό του κύκλωμα και όλοι μαζί λειτουργούν σαν μια ορχήστρα. Δισεκατομμύρια νευρώνες συνεργάζονται για να παράγουν μια αρμονική συμφωνία – αξιοποιώντας μαζί ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο δίκτυο νευρώνων που λειτουργούν συγχρονισμένα.”

Ο εγκέφαλος στο κεφάλι στεγάζει περίπου 86 δισεκατομμύρια νευρώνες και καταναλώνει περίπου το 20-25% του συνολικού ενεργειακού μας προϋπολογισμού. Ο εγκέφαλος της καρδιά με βάση την μελέτη της νευρο-καρδιολογίας υπολογίζεται ότι αποτελείται από περίπου 40.000 νευρώνες. Ο εγκέφαλος του εντέρου, που ονομάζεται Εντερικό Νευρικό Σύστημα αποτελείται από 200-600 εκατομμύρια νευρώνες.

Η επικοινωνία μεταξύ των 3 εγκεφάλων είναι ασταμάτητη και αμφίδρομη. Και ενώ μπορεί να θεωρούμε ότι ο Κρανιακός Εγκέφαλος είναι αυτός που “διοικεί” τους άλλους δύο εγκεφάλους, η έρευνα δείχνει ότι περισσότερες πληροφορίες πηγαίνουν αντίθετα, δηλαδή από την καρδιά στον εγκέφαλο. “Η γενική ιδέα είναι ότι το σώμα είναι ένα καθοδικό σύστημα, αλλά το 85-90% όλων των νευρικών ινών μεταφέρουν πληροφορίες από το σώμα στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου και μόλις το 10 τοις εκατό της κυκλοφορίας τρέχει από τον εγκέφαλο προς το έντερο λέει ο Δρ. Rollin McCraty, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Heartmath.”

“Στην πραγματικότητα, το έντερο μπορεί να χειριστεί τις περισσότερες από τις δραστηριότητές του χωρίς καμία παρέμβαση από τον εγκέφαλο, ενώ ο εγκέφαλος φαίνεται να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ζωτικές πληροφορίες του εντέρου”, λέει ο Δρ Emeran Mayer, γαστρεντερολόγος, νευρολόγος και συγγραφέας του ‘The Mind- Gut Connection’. 

Αυτό σημαίνει ότι τόσο ο εγκέφαλος της καρδιάς, όσο και ο εγκέφαλος του εντέρου σαρώνουν τις πληροφορίες στο περιβάλλον μας και την αίσθηση που έχουμε και στέλνουν πληροφορίες πίσω στον Κρανιακό Εγκέφαλο, ώστε αυτός να δώσει την κεντρική εντολή. 

Όταν ενεργοποιούμε και βελτιστοποιούμε αυτούς τους 3 εγκεφάλους ταυτόχρονα, ισορροπούμε ολόκληρο το νευρικό μας σύστημα, ηρεμούμε το μυαλό, δυναμώνουμε το σώμα και αποκτάμε πρόσβαση σε τρεις σημαντικές μορφές νοημοσύνης:

 Γνωστική νοημοσύνη (Μπορώ να μάθω την αλήθεια)

Ο κρανιακός εγκέφαλος όταν είναι ολιστικά ενεργοποιημένος και συγχρονισμένος σε όλα τα επίπεδα έχει τη δυνατότητα να εστιάζει, να συγκεντρώνεται, να υπολογίζει, να αποφασίζει με σύνεση, να δημιουργεί, να εμπνέεται.  

Συναισθηματική νοημοσύνη (Μπορώ να νιώσω την αλήθεια)

Ο εγκέφαλος της καρδιάς όταν είναι ολιστικά ενεργοποιημένος και συγχρονισμένος σε όλα τα επίπεδα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί και να συνειδητοποιεί τα συναισθήματα, να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων με τρόπο που επιτρέπει μια βαθιά αυθεντική σύνδεση, να νιώθει ευγνωμοσύνη και εκτίμηση, να επιδεικνύει ανθεκτικότητα απέναντι στις αντιξοότητες, να δέχεται τον πόνο και να τον μεταμορφώνει, αντί να τον μουδιάζει ή να τον καταπιέζει. 

Πεπτική νοημοσύνη (Μπορώ να επεξεργαστώ την αλήθεια)

Ο πεπτικός εγκέφαλος είναι πραγματικά ένας καθρέφτης του τρόπου με τον οποίο επεξεργαζόμαστε και απελευθερώνουμε ιδέες και συναισθήματα. Η πεπτική νοημοσύνη περιλαμβάνει το πώς μασάμε, διασπούμε, καταπίνουμε και απορροφούμε με βάση τις ανάγκες μας. Ο πεπτικός εγκέφαλος όταν είναι ενεργοποιημένος και συγχρονισμένος μας φέρνει σε επαφή με τις ανάγκες μας και μας ευθυγραμμίζει με αυτές. 

Ακουλουθεί μια 5λεπτη πρακτική διαλογισμού, η οποία ως στόχο έχει να μας βοηθήσει  να συνδεθούμε με τα τρία αυτά κέντρα.

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο δεν επέχει θέση θεραπευτικής/ συμβουλευτικής παρέμβασης, παρά μόνο ενημέρωσης.

Νιόβη Βέλλιου
Ψυχολόγος MSc, Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια