Mother Blaming: Η άλλη όψη της μητρότητας

Μητρότητα    •  Κοινωνία   •  Γιορτή της Μητέρας

12 Μαίου, 2020

Το τι καθιστά μια μητέρα “καλή” στο ρόλο της είναι κάτι εξαιρετικά περίπλοκο και πολυδιάστατο και δε χωράει σε ορισμούς. ​Οι μητέρες ισορροπούν ανάμεσα στην εμπλοκή και την αποδέσμευση, στην αφοσίωση και την ελευθερία. Συχνά προσπαθώντας να ανταποκριθούν στις ανάγκες του ρόλου τους, ξεχνούν να αγαπούν τον εαυτό τους ή να αναγνωρίζουν και να τιμούν όλες τις πλευρές τους. Παύουν να ασεβούν* στον τρόπο με τον οποίο οι ίδιες έχουν αγαπηθεί κι εγ​κλωβίζονται σε ρόλους που ν​ιώθουν ότι πρέπει να μιμηθούν ή να αποφύγουν.

Οι αναπαραστάσεις της μητέρας ως Παναγία που φροντίζει στοργικά, ή ως Μήδεια που θυσιάζει τα παιδιά της, έχουν διαμορφωθεί από τα αρχαία χρόνια, έχουν εσωτερικευτεί στην κοινωνία και αναπαράγονται στερεοτυπικά έως και σήμερα. Περιμένουμε από τις μητέρες να αυτοθυσιάζονται. Τις αξιολογούμε χωρίς να γνωρίζουμε τις συνθήκες ζωής τους. Όταν δεν κάνουν το ακατόρθωτο, τις ενοχοποιούμε. Για τα προβλήματα των παιδιών τους κατηγορούμε αυτές. Ακόμη και οι ειδικοί στον κλάδο της ψυχικής υγείας έχουμε την τάση να εστιάζουμε στις “δυσλειτουργίες”​και να παραβλέπουμε τις ανάγκες τους.

Η ημέρα της μητέρας είναι μία ευχάριστη αφορμή για να δείξουμε την αγάπη μας και να προσφέρουμε λουλούδια. Όμως πέρα από αυτό είναι και μια πραγματική ευκαιρία να τιμήσουμε τις γυναίκες της ζωής μας που έχουμε αποχωριστεί ή που είμαστε τυχεροί ακόμη να έχουμε δίπλα μας. Μαμάδες, δασκάλες, γιαγιάδες, φίλες και αδερφές που μας γαλούχησαν (​γαλουχῶ (θ​ηλάζω​) < γάλα + έχω), που έθρεψαν το σώμα, το μυαλό ή την ψυχή μας. Και μαζί με αυτές να τιμήσουμε όλες τις γυναίκες που αγαπούν, ενθαρρύνουν και παρηγορούν με τον καλύτερο τρόπο που μπορούν.

Ας εγκαταλείψουμε για λίγο τις ακραίες, μη ρεαλιστικές εκδοχές της μητρότητας που εξιδανικεύουν ή καταδικάζουν τις μητέρες. Αυτό θα μας επιτρέψει να αναγνωρίσουμε την πολυμορφία και να θαυμάσουμε και τις άλλες πτυχές της ταυτότητάς τους. Ας δεχτούμε τις αδυναμίες τους και ας θαυμάσουμε τις δυνατότητές τους. Ας τις αφουγκραστούμε και ας συνεργαστούμε μαζί τους ως μέλη μιας οικογένειας ή ως μέλη μιας κοινωνίας. Έτσι θα μπορέσουμε πραγματικά να τις τιμήσουμε και να τις ενδυναμώσουμε στο ρόλο τους.

*Η ασέβεια στην συστημική ψυχοθεραπεία περιγράφει μια στάση δημιουργικής αμφισβήτησης και συνεχούς διαπραγμάτευσης.

Νιόβη Βέλλιου
Ψυχολόγος MSc, Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια